افزایش کارایی و عملکرد سیستم شما پس از تعویض درایو هارد دیسک (HDD) با درایو حالت جامد (SSD) از هر نظر قابل توجه است. بدون تردید چنین افزایشی در عملکرد سیستم، تا پیش از این مشاهده نشده است (البته شاید بتوان گفت سیستم هایی که به Pentium II ارتقا داده شده بودند نیز چنین افزایشی در عملکردشان را تجربه کرده اند). شاید برخی از کاربران گمان کنند که استفاده از SSD به جای HDD مانند افزایش حافظه ی RAM است اما باید بدانید که این دو موضوع، به هیچ عنوان با یکدیگر قابل مقایسه نبوده و افزایش عملکردی که در زمان به کار گیری SSD ها مشاهده می شود، بی نظیر و شگفت انگیز است.

از آن جایی که عملکرد سیستم شما بیش از هر چیزی به SSD بستگی دارد، بهتر است که این قطعه ی سخت افزاری، از هر نظر در بهترین شرایط خودش قرار داشته و تنظیمات مناسبی داشته باشد.

روش هایی که برای افزایش کارایی SSD ها در اینترنت وجود دارند، پیشنهاد های کارکنان بخش IT محل کار شما و یا نکته هایی که از این طرف و آن طرف در این مورد به گوشتان می رسد، همه و همه می توانند مفید و از طرفی گیج کننده باشند. در این مقاله، تلاش کرده ایم تا چند پیشنهاد کاربردی و بسیار مفید برای افزایش کارایی سیستم را در اختیارتان قرار دهیم.

۱- شروع کنید برای شروع، بهتر است بیان کنیم که بهینه سازی (یا بهبود) SSD، چه مفهومی دارد. پیش از این که هر توضیحی بدهیم، بهتر است اشاره کنیم که باید ویژگی خواندن/نوشتن ترتیبی (متوالی یا sequential) را که سازندگان SSD ها به عنوان مشخصات آن ها ثبت کرده اند را فراموش کنید. در بیشتر موارد، عدد ۵۰۰MB/s به عنوان ویژگی نوشتن ترتیبی، به شدت جلب توجه می کند اما نمی توان از زمان نوشتن تصادفی ۲۴MB/s که از هر نظر نا امید کننده به نظر می رسد نیز چشم پوشی کرد.

حدس بزنید که کدام یک از وظیفه های دیسک شما، در بیشتر موارد کامل می شود؟ درست است، نوشتن تصادفی. برای این که مطمئن شوید، می توانید برنامه ی Diskmon، که کنترل کننده ی تمام وظیفه های دیسک است را از http://bit.ly/1iSAiXv دانلود کرده و آن را بر روی سیستم خود نصب کنید. در این صورت متوجه می شوید که هیچ چیزی بیشتر از افزایش سرعت در زمان نوشتن تصادفی، نمی تواند سرعت عملکرد سیستم را افزایش دهد.

* اگر چه یکی از مهمترین کارها برای بهینه سازی SSD، این است که زمان های نوشتن و خواندن تصادفی را به بیشترین مقدار خود برسانید اما این همه ی ماجرا نخواهد بود. عملکرد حافظه ی فِلَش (Flash Memory) با گذشت زمان، کاهش پیدا خواهد کرد پس بهتر است در ابتدا اطمینان پیدا کنید که کار های غیر ضروری را انجام نمی دهید. همان طور که می دانید، ویندوز ۷ قبل از به بازار آمدن SSD ها طراحی شده و به همین دلیل، دارای ویژگی ها و وظیفه هایی است که می توانند عملکرد SSD را بهبود بخشیده یا در آن اشکالاتی را ایجاد کنند. البته ویندوز ۸ نیز اشکالاتی در طراحی خود برای کار کردن با SSD ها دارد.

* چند مورد مهم و اساسی وجود دارند که می توان با تمرکز بر روی آن ها، عملکرد دیسک را بهتر از قبل کرد: باید از تنظیمات BIOS و مشخصات (spec) مادِربورد شروع کرده و به سیستم عامل برسیم. البته شما می توانید از برنامه های شخص سوم که برای بهینه سازی دیسک ها طراحی شده نیز استفاده کرده و عملکرد SSD خودتان را بهتر کنید. بهتر است از ابتدا، یعنی از مادربورد و BIOS آن شروع کنیم.

۲- تطبیق پذیری و درایور ها را بررسی کنید یک شانس بزرگ این است که SSD شما با SATA 3 تطبیق داشته باشد. در چنین شرایطی، انتقال داده ها از طریق پورت SATA با سرعت نظری (تئوریک) بی نظیر ۶Gb/s امکان پذیر خواهد بود. پس از این، بهترین شرایط زمانی به وجود خواهد آمد که مادربورد شما نیز به جای استفاده از کنترل کننده های شخص سوم، از این رابط پشتیبانی کند. در مادربورد های ارزان قیمت، طبیعی است که از مجموعه تراشه های ارزان قیمت P67/Z68 استفاده شده و تنها یک پورت Marvell SATA 3 در آن ها وجود داشته باشد که می تواند سقف عملکرد سیستم را کاهش دهد. اگر می خواهید بدانید که چرا نمی توانید آزمایش های ترکیبی مختلف را بر روی سیستم خود انجام دهید، دلیل آن همین موضوع است. در محصولاتی که بعد از پایگاه Z68 شرکت اینتل تولید شده اند، امکان پیدا کردن پورت های SATA 3 بیشتر بوده و در مادربورد هایی که هم زمان با مجموعه تراشه های سری نهم AMD ساخته شده اند، تعداد این پورت ها در حدود شش عدد است. در این شرایط، نخستین مشکلی که در برابر ما قرار دارد، مشخص است. وارد BIOS شده و بررسی کنید که دیسک شما به جای IDE در حالت AHCI قرار داشته باشد. باید توجه داشته باشیم که در بین این دو حالت، تنها حالت دوم قابلیت کار کردن با SATA 3 را دارد.

* بعد از خارج شدن از BIOS و وارد شدن به ویندوز، باید به روز بودن مجموعه تراشه را بررسی کنیم. بیشتر تولید کنندگان مادربورد، آخرین به روز رسانی های مربوط به سفت افزار ها و درایور های محصولاتشان را در سایت های خود قرار می دهند. در زمانی که تمام درایور ها و سفت افزار ها به روز باشند، می توانیم از بیشترین توان عملکردی سیستم استفاده کنیم.

۳- غیر فعال کردن تنظیمات غیر ضروری ویندوز تعداد زیادی از وظیفه های پس زمینه ای در ویندوز وجود دارند که برای کاربران SSD ها، غیر ضروری می باشند. از این وظیفه ها می توان به دیفرَگ (difrag) کردن های زمان بندی شده ی دیسک، ایجاد زمان های بازگشت سیستم (System Restore Points) و اسکن کردن مجدد داده های مداوم، برای نمایش سریع تر جستجو ها، اشاره کرد. در زمانی که از SSD ها استفاده می کنیم، بهتر است این وظیفه های غیر ضروری را غیر فعال کرده و به سیستم استراحت بدهیم.

* بهتر است با غیر فعال کردن شاخص گذاری درایو (drive indexing)، که هیچ اثری در زمان واکنش SSD شما نداشته و تنها زمان نوشتن را افزایش می دهد، شروع کنیم. در پنجره ی My Computer، بر روی درایو خود کلیک کرده و Properties را انتخاب کنید. در پایین پنجره، تیک عبارت Allow files on this drive to have contents indexed را بردارید (شکل A). پس از ظاهر شدن پیغام خطا، بر روی Ignore All کلیک کرده و صبر کنید تا فرآیند سیستم، کامل شود.

* اکنون که در پنجره ی Properties هستیم، بهتر است زبانه ی Tools را انتخاب کرده و بر روی Defragment Now کلیک کنیم. البته ما نمی خواهیم هیچ دیسکی را دیفرگ کنیم چرا که دلیلی برای این کار وجود ندارد. در عوض، Defragment Schedule را انتخاب کرده و تمام برنامه های زمان بندی شده را غیر فعال کنید (شکل B). با این کار، بار سنگینی را از روی دوش SSD خود بر خواهید داشت.

* برخی از وظیفه های ویندوز برای نمایش سریع تر نتیجه های جستجو ایجاد شده اند که می توانند بر روی سرعت عملکرد دیسک اثر منفی داشته باشند. در نوار جستجوی Start، عبارت regedit را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا پنجره ی ویرایش registry باز شود. در این پنجره و در سمت راست آن، مسیر

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management\PrefetchParameters

را دنبال کنید.

* اکنون بر روی Superfetch و Prefetsch کلیک راست کرده و پنجره ی Modify هر کدام را باز کنید. در این پنجره ها، مقدار ها را بر روی ۰ قرار دهید (شکل C). برای انجام تغییرات، باید سیستم را راه اندازی مجدد (رستارت) کنید. پس از بالا آمدن سیستم، عبارت services.msc را در نوار جستجوی Start تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید. در این قسمت، Superfetch و Windows Search را پیدا کرده و با استفاده از فهرست های drop-down آن ها، هر دو را در حالت Disabled قرار دهید. (شکل D). با این کار، یکی دیگر از عامل های کاهش دهنده ی سرعت عملکرد سیستم را نیز حذف کرده اید.

* اگر احساس می کنید که به اندازه ی کافی شجاعت دارید، می توانید Recycle Bin را نیز غیر فعال کرده تا با کمک به اجرای دستور Trim، بیشترین مقدار فضای خالی ممکن را برای دیسک در اختیار داشته باشید. البته اگر چیزی را پاک (Delete) کنید، بازگرداندن آن چندان آسان نخواهد بود. بر روی Recycle Bin کلیک راست کرده، Properties را انتخاب نموده و پس از انتخاب SSD خودتان، بر روی Don›t move files to the Recycle Bin کلیک کنید (شکل E).

* شما می توانید از SSD برای کم کردن سرعت بوت (boot) شدن ویندوز نیز استفاده کنید. عبارت msconfig را در نوار جستجوی Start تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید. در زبانه ی Boot، تیک گزینه ی No GUI Boot را فعال کنید تا با غیر فعال شدن قابلیت های گرافیکی ویندوز، چند ثانیه از زمان بالا آمدن سیستم، کم شود (شکل F). همچنین می توانید در زبانه ی Startup، با برداشتن تیک برنامه هایی که به آن ها نیاز ندارید، باز هم زمان بوت شدن سیستم را کمتر کنید.

منبع